Wat is het?
Het oog wordt op spanning gehouden door een evenwicht tussen de aanmaak en de afvoer van kamerwater. Deze spanning wordt oogdruk genoemd. Het kamerwater wordt in het corpus ciliare aangemaakt en loopt langs de iris (regenboogvlies) en pupilopening naar de voorste oogkamer. De afvoer vindt plaats in de kamerhoek, dat is de hoek tussen het hoornvlies en de iris, waar het kamerwater, via het trabekel systeem (soort afvoerkanaaltjes) wordt afgevoerd.
Bij een afsluitbare kamerhoek is de bouw van het oog dusdanig dat de afstand tussen het hoornvlies en de iris klein is. Er is dan sprake van een ondiepe voorste oogkamer of een nauwe kamerhoek. Doordat er weinig ruimte is in de voorste oogkamer, is er een risico dat het afvoersysteem (trabekel systeem) wordt afgesloten door de iris en de oogdruk stijgt.
Hoge oogdruk is de belangrijkste risicofactor voor glaucoom. Glaucoom zelf is een oogziekte waarbij de zenuwvezels van de oogzenuw onherstelbaar beschadigd raken. Door de schade aan de oogzenuw ontstaan blinde vlekken in het gezichtsveld, tunnelzicht en uiteindelijk blindheid.
De afsluiting van de kamerhoek kan worden onderverdeeld in twee soorten; acuut en chronisch. De acute vorm is zeldzaam maar kan ernstige oogheelkundige gevolgen hebben. Hierbij veroorzaakt de iris een plotselinge blokkade van de afvoer van het kamerwater. De iris bolt dan zover naar voren dat het afvoerkanaal volledig wordt dichtgedrukt. De oogdruk (normaal gemiddeld tussen de 11-21 mmHg) loopt hierdoor in korte tijd zeer hoog op (40-60 mmHg). Dit moet met spoed door oogarts gezien worden.
De chronische vorm komt vaker voor. Hierbij is er sprake gedeeltelijke/tijdelijke afsluitingen door de iris, waardoor er perioden van hogere druk zijn die kunnen worden afgewisseld met normale druk.
Bij routineonderzoek kan een nauwe afsluitbare kamerhoek naar voren komen. Dit is goed te behandelen waardoor er glaucomateuze schade als gevolg van een te hoge oogdruk kan worden voorkomen.
Oorzaken
Over het algemeen komt een nauwe kamerhoek vaker voor bij mensen met verziendheid (een plus-sterkte). Het oog is bij verziendheid vaak korter van bouw, waardoor de kamerhoek ondieper is. Op oudere leeftijd kan de ruimte tussen het hoornvlies en de iris ook afnemen, doordat er staar ontstaat en de lens in dikte toeneemt.
Symptomen
Afsluitbare kamerhoek
– Geen, dit is veelal een toevalsbevinding bij een oogheelkundig onderzoek
Chronische kamerhoekafsluiting
– lichtkringen rondom lampen voornamelijk in het donker
– perioden van hoofdpijn boven de wenkbrauw voornamelijk in het donker
Acute stijging oogdruk (Acuut glaucoom)
Bij een volledige afsluiting treden de volgende klachten vaak plotseling op:
Mogelijke behandelingen
Afsluitbare kamerhoek/chronische kamerhoekafsluiting
Bij een afsluitbare kamerhoek of chronische kamerhoekafsluiting, wordt met een laser een opening in de iris gemaakt (perifere iridotomie).
De laser maakt een opening in de iris
Het kamerwater kan weer naar de kamerhoek
Voorafgaand aan de behandeling krijgt u oogdruppels die uw oog verdoven en de pupil verkleinen. Als de druppels goed zijn ingewerkt neemt u plaats achter de laser. De oogarts plaatst een lens op het oog en maakt met het laser een opening in de iris. Dit kan een oncomfortabel gevoel geven. De opening in de iris wordt meestal onder het bovenooglid gemaakt. Over het algemeen wordt deze behandeling poliklinisch verricht. In uitzonderlijke gevallen kan het operatief gebeuren. (Operatief ingrijpen wordt een perifere iridectomiegenoemd.)
Acute stijging oogdruk (Acuut glaucoom)
Als het bij een acuut glaucoom niet mogelijk is om meteen een opening in de iris te maken met de laser, zal worden gestart met medicatie om de druk te verlagen. Hiervoor zijn verschillende combinaties mogelijk. Meestal wordt gestart met:
Als de oogdruk is gedaald zal alsnog een opening in de iris worden gemaakt om herhaling te voorkomen.
In veel gevallen zal ook aan het andere oog een perifere iridotomie worden verricht, dit ter preventie van acuut glaucoom.
Soms is het nodig om oogdruppels te blijven gebruiken die de oogdruk verlagen.
Welke resultaten kunt u verwachten van de behandeling?
Afsluitbare kamerhoek
Door met de laser een opening te maken in de iris kan deze weer terugzakken en komt de kamerhoek beter open te staan. Hierdoor wordt het risico dat de iris de kamerhoek ooit zal afsluiten weggenomen.
Chronische kamerhoekafsluiting
Door met de laser een opening te maken in de iris kan deze weer terugzakken en komt de kamerhoek beter open te staan. Hierdoor wordt de tijdelijke/gedeeltelijke blokkade weggenomen, de afvoer verbeterd en het risico dat de iris de kamerhoek ooit volledig zal afsluiten wordt weggenomen.
Acute stijging oogdruk (acuut glaucoom)
De behandeling met medicatie en laser heeft als doel de veel te hoge oogdruk in korte tijd omlaag te brengen en zo een aanval van acuut glaucoom te doorbreken. Daarmee wordt geprobeerd schade aan de oogzenuw te voorkomen of te beperken. Vaak wordt na een aanval van acuut glaucoom in het ene oog, preventief ook een opening in de iris van het ander oog gemaakt.
Mogelijke complicaties
Deze laserbehandeling heeft weinig kans op complicaties. Mogelijke complicaties zijn oogdrukstijging, lokale irisbloeding, en ontsteking meestal is dit tijdelijk. Tot enkele uren na de behandeling is de pupil erg klein. Hierdoor kunt u tijdelijk last hebben van ‘koker zien’. Tot enkele dagen na de laser kunt u last hebben van een beurs gevoel, lichte hoofdpijn en gevoeligheid voor licht.
Er is een kleine kans op lichtverstrooiing en de iris opening kan weer dicht groeien, waardoor een herbehandeling nodig is
Instructies voor thuis voorafgaand aan de behandeling
Geen
Instructies voor begeleiding, opvang en vervoer
Op de dag van de behandeling is het verstandig niet zelf auto te rijden.
Instructies voor thuis na de behandeling
Na de laserbehandeling druppelt u 7 dagen lang, 3x per dag 1 druppel Dexamethason in behandelde oog. Het wordt aangeraden om op de dag van de laserbehandeling rustig aan te doen.
Niet alle informatie in deze folder is noodzakelijk op u van toepassing. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan aan uw oogarts, physician assistant, optometrist.
Als u besluit zich te laten behandelen
Het is mogelijk dat de arts u bedenktijd heeft gegeven om tot een besluit te komen of u zich laat behandelen en/of welke behandeling u wenst te ondergaan. Als u besluit zich te laten behandelen, vernemen wij dat graag van u. U kunt dan telefonisch contact opnemen met onze medewerkers om een afspraak te maken.
Vragen en/of klachten
Op onze website vindt u meer informatie over de behandelingen die wij uitvoeren, maar ook informatie over onze medewerkers en ons privacyreglement. Voor vragen en/of klachten kunt u altijd telefonisch, per e-mail of via het contactformulier op onze website contact met ons opnemen. Onze medewerkers staan voor u klaar en geven deskundig antwoord op al uw vragen. Een onafhankelijke klachtenfunctionaris bemiddelt bij onvrede of klachten.
Mocht u niet tevreden zijn met de manier waarop wij uw klacht hebben behandeld, dan heeft u de mogelijkheid om uw klacht in tweede instantie aan een onafhankelijke geschillencommissie voor te leggen. Het Oogcentrum is aangesloten bij de geschillencommissie van Zelfstandige Klinieken Nederland (ZKN). Meer informatie over deze geschillencommissie kunt u vinden op: zkn.nl/consumenten/over-zkn/geschillencommissie.
Veiligheid
Een veilig verblijf voor iedereen in het Oogcentrum is voor ons een topprioriteit. Om uw veiligheid te waarborgen vragen wij u de instructies van de medewerkers van het Oogcentrum nauwgezet op te volgen. Onze medewerkers kennen de risico’s.
Heeft u zich tijdens uw verblijf in het Oogcentrum op enig moment onveilig gevoeld of bent u een situatie tegengekomen die voor u of anderen in het Oogcentrum gevaarlijk kan zijn? U helpt ons door dat aan ons te melden. U kunt dat ter plekke melden aan iedere medewerker van het Oogcentrum of achteraf telefonisch, per brief of per e-mail. Wij bespreken alle meldingen en nemen de mogelijke maatregelen om gevaarlijke situaties op te lossen.
Oogcentrum Noordholland beschikt over de “Meldcode signalen bij kindermishandeling en huiselijk geweld OCNH”. Dit betekent dat een medewerker van Oogcentrum Noordholland bij het signaleren van dergelijke signalen volgens een vastgesteld stappenplan te werk gaat en mogelijk hulp biedt aan het slachtoffer of een melding doet bij ‘Veilig Thuis’.
Wat is het?
Bij een Anel-test wordt het traanafvoersysteem doorgespoten. Bij iedere knipperslag loopt vocht in het oog vanuit de traanklier en wordt er oud vocht afgevoerd via de bovenste en onderste traankanalen via de traanzak naar de neus. Als er ergens een verstopping in de afvoer zit, gaan tranen overlopen. De Anel-test wordt gedaan voor het aantonen of uitsluiten van een traanwegverstopping. Het is geen behandeling.
Oorzaken
Klachten van tranende ogen kunnen verschillende oorzaken hebben. Een Anel-test wordt uitgevoerd om te kijken hoe het traanafvoersysteem functioneert. Zie voor meer informatie onze folder ‘tranende ogen’.
Uitvoering
Vooraf krijgt u een verdovende druppel. Via het onderste traanpunt spuit de oogarts met een holle naald een zoutoplossing door het onderste traankanaal. Komt de vloeistof via de traankanalen terug, dan weet de oogarts dat er een verstopping zit en dat dit waarschijnlijk de klacht van tranende ogen veroorzaakt. De tranen kunnen in dit geval niet afgevoerd worden via de traanweg en/of de traanzak naar de neus. Loopt de vloeistof weg via de neus en keel, dan kan een verstopping worden uitgesloten.
Als het traankanaal erg nauw is, of als er een obstructie is, kan de oogarts besluiten een sondage te doen. Dit houdt in dat het traankanaal wordt opgerekt.
Welke resultaten kunt u verwachten van het onderzoek?
De doorgankelijkheid van de traanwegen wordt getest.
Complicaties
Er worden geen complicaties verwacht.
Tijdens de Anel-test voelt u de zoutoplossing in de keel, als de traanwegen doorgankelijk zijn. De test kan als onprettig worden ervaren, maar is niet pijnlijk.
Instructies voorafgaand aan het onderzoek
Geen.
Instructies voor na het onderzoek
Geen.
Wat is het?
Het netvlies is de binnenbekleding van het oog. Het licht dat het oog binnenkomt, wordt door het netvlies opgevangen en via de oogzenuw naar de hersenen vervoerd. De bloedvoorziening in het netvlies bestaat uit slagaders (arteriën) die het bloed aanvoeren en aders (venen) die het bloed afvoeren.
Bij een vaatafsluiting ontstaat een doorstromingsprobleem waardoor het oog minder gaat functioneren. Er zijn 2 typen afsluitingen:
In deze folder wordt de arteriële vaatafsluiting besproken.
Een arteriële vaatafsluiting is een afsluiting van een slagader. Gebeurt dit in het oog dan krijgt een deel van het netvlies (arteriële takafsluiting) of het gehele netvlies (arteriële stamafsluiting) geen bloed en zuurstof meer; het deel zonder zuurstof houdt op met functioneren (infarct). Het aangetaste deel van het netvlies is wit/bleker geworden door een tekort aan bloed en ophoping van vocht.
Oorzaken
Een bloedpropje is verreweg de meest voorkomende oorzaak van een arteriële vaatafsluiting. Een dergelijk bloedpropje wordt een embolie genoemd. Deze kan afkomstig zijn van een halsslagader of van het hart.
Ontsteking van het grote bloedvat aan de slaapkant van de schedel kan ook voor een arteriële vaatafsluiting zorgen. Dit bloedvat is dan gezwollen en pijnlijk bij druk.
Symptomen
Een afsluiting van een arterie (het bloedvat dat het bloed aanvoert) geeft een plotselinge, pijnloze uitval van het gezichtsveld.
Bij een takafsluiting zal een deel van het gezichtsveld zijn aangedaan, maar bij een stamafsluiting kan het zijn dat het aangedane oog niets meer ziet. Het gaat meestal om één oog. In sommige zeldzame gevallen treedt er na verloop van tijd vaatnieuwvorming op in het netvlies. Deze nieuwe vaten zijn van slechte kwaliteit en kunnen voor een hoge oogdruk en een pijnlijk oog zorgen.
Mogelijke behandeling
De behandeling van een afsluiting van een bloedvat ligt voor een deel bij uw huisarts, internist of cardioloog. Er zal een screening worden gedaan op risicofactoren om herhaling te voorkomen. De risicofactoren zijn: hoge bloeddruk, suikerziekte, hart- en vaatziekten, verhoogd cholesterol, overgewicht en roken.
Mogelijk worden bloedverdunners voorgeschreven, bij een ontsteking van een bloedvat ook prednison.
Om te voorkomen dat nieuwgevormde slechte vaatjes verdere schade aan uw oog aanbrengen, is een laserbehandeling nodig. U krijgt vooraf druppels die de pupil verwijden en druppels die uw oog verdoven. Als de druppels goed zijn ingewerkt, loopt u met de arts mee de laserkamer in. Voordat de laserbehandeling wordt gedaan, plaatst de arts een lens op uw oog. Dit kan een oncomfortabel en drukkend gevoel geven. Hierna volgt de laserbehandeling. De laser maakt de nieuwe vaatjes kapot en laat een litteken achter. Soms vindt men de behandeling gevoelig, is dit bij u het geval, geef dit dan aan bij de arts.
Mocht het zo zijn dat na de laserbehandeling het oog gevoelig is, dan kunt u thuis een paracetamol nemen.
Welke resultaten kunt u verwachten van de behandeling?
De behandeling is er op gericht om herhaling in de toekomst te voorkomen. Na een arteriële takafsluiting zal de gezichtsscherpte mogelijk na enige tijd iets toenemen, maar niet zo goed worden als voorheen. Na een arteriële stamafsluiting is de prognose slechter, naar verwachting zal de gezichtsscherpte niet meer herstellen.
Een laserbehandeling is alleen noodzakelijk om vaatnieuwvorming met een oplopende oogdruk (en daardoor pijn in het slechtziende/blinde oog) te voorkomen en niet om het gezichtsvermogen te verbeteren.
Mogelijke complicaties/bijwerkingen per behandeling
Medicamenten
In de bijsluiter kunt u de mogelijke complicaties/bijwerkingen lezen.
Laserbehandeling
Als reactie op de laserbehandeling kunnen zwakke, nieuwgevormde vaten een bloeding geven in het glasvocht.
Instructies voor thuis voorafgaand aan de behandeling
Geen.
Instructies voor begeleiding, opvang en vervoer
Op basis van de resterende gezichtsscherpte zal uw oogarts met u beslissen of autorijden vóór de behandeling verantwoord is. Bespreek dit met uw oogarts. Na de laserbehandeling mag u naar huis. Zelf autorijden of fietsen wordt afgeraden. Reizen met het openbaar vervoer is geen probleem.
Indien de gezichtsscherpte van uw andere oog voldoende is, mag u de dag na de behandeling weer autorijden.
Instructies voor thuis na de behandeling
Geen.
Niet alle informatie in deze folder is noodzakelijk op u van toepassing. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan aan uw oogarts, optometrist of orthoptist.
Wat is het?
Een amblyoop oog (“lui” oog) is een oog waarbij het vermogen om te zien is achtergebleven tijdens de ontwikkeling in de vroege kinderjaren. Bij een lui oog is er geen aantoonbare pathologische oogafwijking aanwezig en de gezichtsscherpte is niet te corrigeren met de juiste brilsterkte. Wanneer een oog een goed gezichtsvermogen ontwikkelt, terwijl het andere oog dat niet doet, wordt het oog met de slechtere gezichtsscherpte het ‘luie oog‘ genoemd. Een lui oog kan alleen ontstaan in de periode dat het scherp zien nog in ontwikkeling is. Dit is ook de enige periode waarin een lui oog nog te behandelen is. Hoe eerder een lui oog ontdekt wordt, hoe eerder het behandeld kan worden en hoe groter de kans dat een maximale gezichtsscherpte behaald wordt.
Amblyopie / een lui oog ontstaat doordat het beeld dat in het oog binnenkomt onderdrukt wordt door de hersenen. De afwijking komt vrij vaak voor: bij 4 op de 100 kinderen. Een lui oog kan ontstaan in de baby-, peuter- en kinderleeftijd, echter niet na de basisschool leeftijd.
Oorzaken
Een amblyoop oog / lui oog kan veroorzaakt worden door verschillende factoren:
Symptomen
Een lui oog wordt bijna altijd pas ontdekt wanneer de kinderen de visustest (test om per oog de gezichtsscherpte te bepalen) doen bij het consultatiebureau. Zij zullen dan door de arts van het consultatiebureau worden doorgestuurd naar een orthoptist.
Je kunt aan de buitenkant van het oog niet zien of een kind een lui oog heeft.
Mogelijke behandelingen
Wordt het luie oog veroorzaakt door een sterkte-afwijking of een organische afwijking, dan zal deze oorzaak eerst behandeld moeten worden. In geval van een sterkte-afwijking zal de orthoptist zonodig een bril voorschrijven. In het geval van een organische afwijking van het oog zal de oogarts adviseren in de mogelijkheden van behandeling. Hierna kan worden gestart met de behandeling van het luie oog. Zoals eerder beschreven is een lui oog een achterstand in de ontwikkeling van het zien. Deze achterstand moet ook weer ingehaald worden. Afplakken van het goede oog met een oogpleister is dan de meest efficiënte behandelwijze. Een goed alternatief voor het afplakken bestaat er niet, echter er is wel een minder goede behandeling zoals het indruppelen van het goede oog met pupilverwijdende druppels. Hierdoor ziet dat oog tijdelijk wazig en moet het luie oog gebruikt worden om te kunnen zien. Niet elke vorm van een lui oog is geschikt voor deze behandeling. Door de chemische effecten van deze behandeling heeft het gebruik van een pleister altijd de voorkeur.
Het afplakken van het goede oog heeft dus als doel de ontwikkeling van de gezichtsscherpte van het ‘luie oog’ weer te stimuleren. Het heeft geen invloed op de brilafwijking en het verbetert de oogstand ook niet.
Belangrijk is om zo snel mogelijk met de behandeling te starten. Na een bepaalde leeftijd is de gezichtsscherpte namelijk niet meer te verbeteren. Afhankelijk van de oorzaak is een amblyopiebehandeling zinvol tot ongeveer 9 jaar. Hoe jonger de leeftijd waarop de behandeling wordt gestart, des te sneller zal het zicht van het luie oog verbeteren en heb je de grootste kans op volledig herstel van het zicht.
Welke resultaten kunt u verwachten van de behandeling?
Een vroegtijdig gestarte behandeling die trouw wordt uitgevoerd leidt tot de beste resultaten. Of een oog gedurende een aantal uren per dag of de hele dag moet worden afgeplakt, is onder meer afhankelijk van de leeftijd van het kind en de mate van het luie oog. Het is daarom belangrijk de instructies van de oogarts, optometrist of orthoptist nauwlettend te volgen.
Mogelijke complicaties
Er zijn geen complicaties te verwachten.
Instructies voor thuis voorafgaand aan de behandeling
Geen.
Instructies voor begeleiding, opvang en vervoer
Geen.
Instructies voor thuis na de behandeling
Geen.
Niet alle informatie in deze folder is noodzakelijk op u van toepassing. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan aan uw oogarts, optometrist of orthoptist.
Wat is het?
Ablatio Retinae is een netvliesloslating. Een netvliesloslating kan spontaan optreden of als complicatie (zeer zeldzaam) na het toedienen van een intravitreale injectie of na het ondergaan van een staaroperatie. Heeft u na een intravitreale injectie of een staaroperatie last van vlekken en flitsen neem dan direct contact met ons op. Bij een scheurtje in het netvlies of een al kleine loslating kunnen wij u nog behandelen met een laserbehandeling. Als er sprake is van een grotere netvliesloslating dan is een aanvullende operatie geïndiceerd in een speciaal centrum. De grotere netvliesloslating komt zo zeldzaam voor bij een intravitreale injectie of staaroperatie dat wij niet de juiste apparatuur in huis hebben om een hersteloperatie te kunnen uitvoeren.
Heeft u meer vragen naar aanleiding van deze informatie belt u ons dan gerust. De medewerkers van het Oogcentrum Noordholland staan voor u klaar en geven u deskundig antwoord op al uw vragen.
Oogcentrum Noordholland
Gildestraat 10
1704 AG Heerhugowaard
Telefoonnummer: 088-9191800
E-mail adres: info@oogcentrumnoordholland.nl
Openingstijden:
ma-vr 8.00-17.30 uur
Voor spoed zijn wij 24 uur bereikbaar 088-9191800
Mijn Oogcentrum